TP.HCM bước vào thời kỳ tăng tốc chưa từng có từ cao tốc, metro, đường vành đai nối liền liên vùng. Được xem là cú hích chiến lược, mở ra chu kỳ phát triển mạnh mẽ.
Sáp nhập TP.HCM hàng loạt các dự án cao tốc nối liền liên vùng. Nguồn Thời báo tài chính Việt Nam
Theo chuyên gia, việc sáp nhập vào TP.HCM sẽ kéo theo nhu cầu đi lại, làm việc sẽ tăng cao. Trước xu thế đó, TP.HCM đẩy nhanh tiến độ mở rộng hệ thống giao thông. Một viễn cảnh đang được tính đến là phát triển mạng lưới metro nối thông suốt 3 địa phương.
Hệ thống giao thông này không chỉ giảm áp lực di chuyển mà còn đóng vai trò trong việc khai thác tiềm năng kinh tế - xã hội. Đây được xem là giai đoạn mà hạ tầng giao thông đang được tập trung đầu tư, phát triển mạnh mẽ chưa từng có.
TP.HCM hiện đang là trung tâm kinh tế tài chính, dịch vụ lưu trú và nhà ở dân số lớn nhất. Bình Dương là thủ phủ công nghiệp có tốc độ đô thị hóa cao, Bà Rịa – Vũng Tàu mạnh về du lịch và công nghiệp, sau sáp nhập, TP.HCM mở rộng trở thành đô thị biển, hình thành vùng kinh tế đa lĩnh vực, phát triển vượt trội.
Theo TS Ngô Viết Nam Sơn - chuyên gia quy hoạch giao thông đô thị, Tp.HCM mới cần quy hoạch một tuyến metro nối dài xuyên suốt ba địa phương TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, có nhánh kết nối sân bay quốc tế Long Thành để tạo hệ thống giao thông công cộng thuận tiện. Có hơn 14 triệu dân có thể kỳ vọng vào mạng lưới metro liên tỉnh đang quy hoạch, giúp rút ngắn thời gian di chuyển và tăng kết nối giữa các đô thị vệ tinh.
Về mặt điều hành, Chủ tịch UBND TP.HCM cũng đã giao cho Sở Xây dựng tiếp tục rà soát và rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục, phê duyệt các dự án đường sắt đô thị. Đồng thời, cũng yêu cầu tích hợp hiệu quả với các phương thức giao thông khác như đường bộ, đường thủy, xe buýt,... để hình thành hệ sinh thái giao thông đa tầng, hiện đại và bền vững.
Theo quy hoạch hiện nay, TP.HCM có 12 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài khoảng 510 km. Bình Dương quy hoạch 12 tuyến với tổng chiều dài khoảng 305 km, trong khi đó Bà Rịa - Vũng Tàu có 3 tuyến với chiều dài 125 km.
Như vậy, sau khi mở rộng địa giới hành chính, TP.HCM mới có gần 1.000 km đường sắt đô thị. Con số chưa bao gồm các tuyến đường sắt quốc gia đang được trung ương triển khai hoặc sẽ có điều chỉnh để giao về cho địa phương thực hiện.
Bên cạnh đó, thực hiện theo Nghị quyết 188, TP.HCM đang xúc tiến thủ tục để triển khai đầu tư công cho 7 tuyến đường sắt đô thị, với tổng chiều dài 355 km, dự kiến sẽ hoàn thành trong vòng 10 năm tới.
Ngoài ra, hai tuyến đường sắt đô thị kết nối trung tâm TP.HCM với Cần Giờ và tuyến Thủ Thiêm, Long Thành cũng được thành phố thúc đẩy theo hướng kêu gọi đầu tư tư nhân. Trong đó, Cần Giờ có tiềm năng trở thành ga trung tâm mới, là điểm kết nối với các tuyến metro từ miền Tây, mở ra không gian liên kết vùng rộng lớn.
Về hướng kết nối với Bình Dương, tuyến metro số 1 từ TP mới Bình Dương đến Suối Tiên (TP Thủ Đức) được ưu tiên triển khai, chờ thẩm định chủ trương đầu tư. Bên cạnh đó, nhiều tuyến metro khác giữa hai địa phương cũng đã được thiết kế đấu nối tại hai đầu mối quan trọng là TP Thủ Đức và huyện Củ Chi.
Với hướng kết nối TP.HCM và Bà Rịa - Vũng Tàu, tuyến đường sắt đô thị Thủ Thiêm, Long Thành đóng vai trò cầu nối giữa sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay Long Thành. Dự án này cũng đang được TP.HCM tích cực xúc tiến.
Trong quy hoạch phát triển của Bà Rịa - Vũng Tàu, tỉnh này cũng định hướng xây dựng tuyến metro số 3 kéo dài từ Vũng Tàu – Bà Rịa – Phú Mỹ, đồng thời tính đến phương án kết nối với sân bay Long Thành.
TP.HCM hiện hữu đang tăng tốc triển khai các dự án giao thông liên vùng như cao tốc TP.HCM, Mộc Bài, các đoạn khép kín vành đai 2; đường vành đai 3 đang bước vào giai đoạn nước rút, dự kiến hoàn thành năm 2026; và vành đai 4 đã trình chủ trương, hướng tới khởi công năm sau.
TP.HCM đang chuẩn bị triển khai 12 dự án trọng điểm, dự kiến khởi công đồng loạt vào năm 2026. Các dự án gồm cầu đường Bình Tiên, bốn tuyến BOT mở rộng quốc lộ 1, 13, 22 và tuyến trục Bắc – Nam.
Ngoài ra, nhiều tuyến đường dẫn kết nối cao tốc cũng nằm trong kế hoạch như: đường vào cao tốc TP.HCM – Long Thành, hai đoạn dẫn TP.HCM – Trung Lương (Bình Thuận – Chợ Đệm, Tân Tạo – Chợ Đệm), cùng đoạn nối từ Gò Dưa (vành đai 2) đến cao tốc TP.HCM – Chơn Thành.
Không dừng lại ở đó, TP.HCM còn lên kế hoạch phát triển thêm khoảng 10 tuyến giao thông tốc độ cao xuyên tâm, kết nối trực tiếp với các vành đai và cao tốc, được thiết kế ít giao cắt, hạn chế đèn tín hiệu đảm bảo lưu thông liên tục từ trung tâm ra vùng ven và các tỉnh lân cận.
Theo chuyên gia, TP.HCM mở rộng sẽ có dư địa phát triển lớn, đòi hỏi hệ thống hạ tầng giao thông đa phương tiện gồm đường sắt, bộ, thủy, metro, cảng biển, hàng không để kết nối hiệu quả ba địa phương. Kết nối liên vùng là yếu tố then chốt để khai thác tối đa tiềm năng phát triển.
Bảng thống kê hạ tầng giao thông & metro TP.HCM mở rộng:
| Hạng mục | Quy mô / Thông tin chính | Tiến độ / Thời gian | Nguồn tin |
| Dân số TP.HCM mở rộng | >14 triệu dân (gộp Bình Dương, BR-VT) | Từ 7/2025 | Dân Việt |
| Vành đai 2 | Khép kín tuyến | Đang triển khai | Cafef |
| Vành đai 3 | 76 km (47 km qua TP.HCM) | Hoàn thành cuối 2026 | Doanh Nhân Sài Gòn |
| Vành đai 4 | Trình chủ trương đầu tư | Khởi công năm 2026 | Cafef |
| Cao tốc TP.HCM – Mộc Bài | 51 km | Khởi công 19/8/2025 | VnExpress |
| Cao tốc TP.HCM – Long Thành | Kết nối sân bay Long Thành | Đang triển khai | Cafef |
| TP.HCM – Trung Lương | Bình Thuận – Chợ Đệm, Tân Tạo – Chợ Đệm | Trong kế hoạch | Cafef |
| Gò Dưa – Chơn Thành | Kết nối vành đai 2 | Chuẩn bị triển khai | Cafef |
| 12 dự án trọng điểm | Bình Tiên, QL1, QL13, QL22, Bắc–Nam... | Khởi công năm 2026 | VnExpress |
| 10 tuyến tốc độ cao xuyên tâm | Kết nối vùng ven, ít giao cắt | Đang quy hoạch | Cafef |
| Tổng metro toàn vùng | 27 tuyến – gần 1.000 km | Theo quy hoạch | Báo Mới |
| ➤ TP.HCM | 12 tuyến – 510 km | Đã quy hoạch | Baomoi |
| ➤ Bình Dương | 12 tuyến – 305 km | Đã quy hoạch | Baomoi |
| ➤ Bà Rịa – Vũng Tàu | 3 tuyến – 125 km | Đã quy hoạch | Baomoi |
| 7 tuyến metro đầu tư công | 355 km | Hoàn thành trong 10 năm | Tiền Phong |
| Metro số 1 mở rộng | TP mới Bình Dương – Suối Tiên | Chờ thẩm định đầu tư | Cafef |
| Thủ Thiêm – Long Thành | Kết nối sân bay Tân Sơn Nhất – Long Thành | Đang xúc tiến | Cafef |
| TP.HCM – Cần Giờ | Định hướng ga trung tâm mới | Kêu gọi đầu tư tư nhân | Cafef |
| BR-VT – Long Thành | Tuyến metro số 3 kéo dài | Đang quy hoạch | Cafef |
Nguồn Cafef
